İki Medya ve Enformasyon Uzmanı Açıklıyor
Rabindra Ratan – Yiming Lei
Michigan Üniversitesi
Metaverse, çok sayıda insanın dijital temsilcilerini (ya da avatarlarını) yöneterek birbirleriyle ve dijital nesnelerle etkileşime girebildiği, her zaman çevrimiçi olan sanal ortamlar ağıdır. Bunu sarmalayıcı (immersive) sanal gerçekliği, çok oyunculu bir çevrimiçi rol oynama oyunu ve web’in bir kombinasyonu olarak düşünebilirsiniz.
Metaverse, bilim kurgudan alınma bir kavram, teknoloji sektöründen birçok insan bunun günümüzdeki internetin yerini alacağını öngörüyor. Şu an için sadece bir vizyon. Ancak Facebook beylikdüzü escort gibi teknoloji şirketleri onu iş, oyun, ders ve alışveriş gibi birçok çevrimiçi faaliyetin gerçekleştiği bir ortama dönüştürmeyi hedefliyor. Facebook’un şirket adını Meta olarak değiştirmesi, bu işe baş koyduğunu ve metaverse’e hâkim olma niyetinde olduğunu gösteriyor.
Metaverse, “aşkın” anlamına gelen meta sözcüğü ile İngilizce “evren” demek olan universe sözcüğünün “verse” kısmının birleşmesinden oluşuyor. Metaverse’ün üç temel boyutu var: Mevcudiyet, birlikte çalışabilirlik ve standartlaştırma.
Üç temel boyut
Mevcudiyet, gerçekten diğer sanal varlıklarla birlikte sanal bir mekânda bulunduğunuzu hissetmenizdir. Onlarca yıldır yapılan araştırmalar, bu mevcudiyet hissinin çevrimiçi etkileşimlerin kalitesini artırdığını gösteriyor. Mevcudiyet hissi, sanal gerçeklik başlıkları benzeri sanal gerçeklik teknolojileriyle elde ediliyor.
Birlikte çalışabilirlik, avatarlar ve dijital nesneler gibi aynı sanal varlıklarla sanal mekânlar arasında sorunsuz şekilde dolaşabilmek anlamına gelir. ReadyPlayerMe insanların, Animaze gibi uygulamalar yoluyla, Zoom toplantıları da dahil olmak üzere, yüzlerce farklı sanal dünyada kullanabileceği avatarlar yaratmasını sağlıyor. Kripto paralar ve değiş tokuş edilemez token’lar gibi blok zinciri teknolojisi de dijital malların sanal sınırların ötesine aktarılmasını kolaylaştırıyor.
Standartlaştırma, metaverse’deki platform ve hizmetlerin birlikte çalışmasını sağlayan şeydir. Yazılı basından mesajlaşmaya dek tüm kitle iletişim teknolojilerinde olduğu gibi, ortak teknolojik standartlar, geniş kapsamlı bir yaygınlaşma açısından kritik önem taşır. Bu standartları Open Metaverse Interoperability Group (Açık Metaverse ile Birlikte Çalışabilirlik Grubu) gibi uluslararası organizasyonlar tanımlıyor.
Metaverse neden önemli?
Metaverse internetin yerini alacaksa, bu evreni kimin ve nasıl kuracağı bir bütün olarak ekonominin ve toplumun geleceği açısından büyük önem taşıyor. Sanal gerçekliğe büyük yatırımlar yapan Facebook metaverse’ün şekillendirilmesinde liderliği üstlenmek istiyor. Facebook CEO’su Mark Zuckerberg, bir röportajda metaverse’ün günümüzdeki sosyal medya gibi sarmalayıcı-olmayan platformların yanı sıra sanal gerçeklik gibi sarmalayıcı üç boyutlu medya teknolojilerini de içereceğini ve hem iş hem eğlence amacıyla kullanılacağını söyledi.
Hollywood Ready Player One gibi filmlerde metaverse’e yer verdi. Metaverse günün birinde Ernest Cline’ın filmindeki çarpıcı kurgusal vahaya benzeyebilir. Ancak o güne dek, sarmalayıcı ve bağlantılı bir metaverse deneyiminin nasıl bir şey olduğuna dair bir fikir edinebilmek için Fortnite ve Roblox gibi oyunlara, VRChat ve AltspaceVR gibi sanal gerçeklik sosyal medya platformlarına, Immersed gibi sanal çalışma ortamlarına bakmanız gerekecek. Bu ayrı mekânlar birbirine yaklaştıkça ve birlikte çalışabilir hale geldikçe, gerçek anlamda benzersiz bir metaevren ortaya çıkmaya başlayabilir.
Yorum yaz